Το μήνυμα εστάλη για μια ακόμα φορά,
ακόμα πιο ηχηρό από τις προηγούμενες, και αναζητεί πλέον αποδέκτες,
κυρίως στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Μετά από μια σειρά διαβουλεύσεων της
τοπικής κοινωνίας της Θράκης, που ξεκίνησαν την προηγούμενη εβδομάδα
στο δημοτικό συμβούλιο Μαρώνειας-Σαπών και συνεχίστηκαν στις αρχές τις
τρέχουσας με αντίστοιχα συλλογικά όργανα των δήμων Αλεξανδρούπολης και
Κομοτηνής, το θέμα το εξορυκτικών δραστηριοτήτων για χρυσό στην περιοχή
ήρθε την Τετάρτη στο Περιφερειακό Συμβούλιο Ανατολικής
Μακεδονίας-Θράκης. Θυμίζουμε ότι το κρίσιμο αυτό ζήτημα, που απασχολεί
την τοπική κοινωνία τα τελευταία 13 χρόνια περίπου, επανήλθε στην
επικαιρότητα με αφορμή την γνωμοδότηση, που κλήθηκε να δώσει το
Περιφερειακό Συμβούλιο επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για
την επένδυση χρυσού στο Πέραμα του νομού Έβρου.
Με παρακαταθήκη τις ομόφωνες αποφάσεις καταδίκης των εξορύξεων από όλα τα συλλογικά όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης της Θράκης τα προηγούμενα χρόνια, αλλά και με τις επικαιροποιημένες ομόφωνες επίσης αποφάσεις των τριών συλλογικών οργάνων που προαναφέρθηκαν, το Περιφερειακό Συμβούλιο Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης στάθηκε με συνέπεια στη διαχρονική έκφραση της τοπικής κοινωνίας και γνωμοδότησε αρνητικά επί της Περιβαλλοντικής Μελέτης. Ειδοποιός διαφορά στη συγκεκριμένη συνεδρίαση σε σύγκριση με τις παλαιότερες των αντιστοίχων θεσμικών οργάνων, ήταν ότι καταγράφηκε για πρώτη φορά ψήφος θετική προς τις εξορύξεις, προερχόμενη από τον περιφερειακό σύμβουλο Έβρου, κ. Νίκο Τζανίδη, που αντικατέστησε πρόσφατα τον παραιτηθέντα, κ. Σταύρο Παπαθανάκη. Δεν έλειψαν, βέβαια, ούτε οι «παραφωνίες», όπως είχαν εμφανιστεί όμως τέτοιες και στο παρελθόν. Συγκεκριμένα, πρόκειται για τις επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν από πολλούς συμβούλους της μείζονος αντιπολίτευσης, σε αντίθεση με την ξεκάθαρη θέση κατά του χρυσού, που πήρε ο επικεφαλής της, κ. Γιώργος Παυλίδης. Από τη μερίδα εκείνων που εξέφρασαν επιφυλάξεις, στην επιλογή του «λευκού» οδηγήθηκαν τελικά μόνο δυο σύμβουλοι, οι κ.κ. Κωνσταντίνος Μιχελής και Κωνσταντίνος Ζαγναφέρης. Η εξέλιξη αυτή, πάντως, κάθε άλλο παρά ως απώλεια αντιμετωπίστηκε, δεδομένου ότι η συνοχή και η ομοθυμία της τοπικής κοινωνίας, όπως εκπροσωπήθηκε από θεσμικούς και παραγωγικούς φορείς, κόμματα, συλλόγους και απλούς πολίτες, επισφραγίστηκε για μια ακόμα φορά και καταρρίφθηκαν οποιεσδήποτε αμφιβολίες περί των διαθέσεων και προθέσεων έναντι των εξορύξεων χρυσού.
Αρνητική γνωμοδότηση από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού
Στη διάρκεια της συνεδρίασης παρουσιάστηκαν η γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας, η θέση της επιστημονικής ομάδας των «Χρυσωρυχείων Θράκης», αλλά και η αντίστοιχη θέση από το ΤΕΕ-Θράκης.
«Εξαιρετικά σοβαρές και μόνιμες επιπτώσεις»
Στις παρατηρήσεις της υπηρεσίας της Περιφέρειας επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, διατυπώθηκαν κατά πρώτον σοβαρές επιφυλάξεις για την επέμβαση που θα υπάρξει στο φυσικό περιβάλλον. «Tο έργο λόγω του είδους και του μεγέθους του», υποστήριξε η εισηγήτρια, «θα έχει εξαιρετικά σοβαρές και μόνιμες επιπτώσεις στην μορφολογία, το τοπίο, στην αισθητική αξία της φύσης, τα οικοσυστήματα και τις χρήσεις γης της περιοχής επέμβασης».
«Έργο ασυμβίβαστο με το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού»
Επιπλέον, το έργο χαρακτηρίστηκε ασυμβίβαστο με τις προτεραιότητες και τις στρατηγικές επιλογές του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού, δεδομένου ότι «η εν λόγω εκμετάλλευση του χρυσοφόρου κοιτάσματος του Περάματος δεν συνάδει με το εγκεκριμένο Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης».
«Το έργο ενέχει εν δυνάμει κινδύνους για μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στο περιβάλλον»
Κατά τρίτον η υπηρεσία πρόβαλε διαφωνία αναφορικά με την επέμβαση σε ρέμα και τις επιπτώσεις αυτού. Ο χώρος απόθεσης των αφυγραμένων τελμάτων προτείνεται να κατασκευαστεί εντός λεκάνης απορροής ανατολικού κλάδου του βορείου τμήματος του Παλιορέματος, αλλά σύμφωνα με τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας τα ρέματα αποτελούν κοινόχρηστους χώρους, επί των οποίων απαγορεύονται επεμβάσεις που θίγουν τη λειτουργία τους, όπως είναι η απορροή προς την θάλασσα των πλεοναζόντων υδάτων της ξηράς. Επιπλέον λειτουργούν ως φυσικοί αεραγωγοί, που μαζί με τη χλωρίδα και την πανίδα τους, αποτελούν οικοσυστήματα με ιδιαίτερο μικροκλίμα και συμβάλλουν πολλαπλώς στην ισορροπία του περιβάλλοντος. Κατά συνέπεια τα ρέματα ως στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος αποτελούν αντικείμενα συνταγματικής προστασίας, που αποβλέπει στη διατήρηση της φυσικής τους κατάστασης και στην διασφάλιση της επιτελούμενης από αυτά λειτουργίας της απορροής των υδάτων, αποκλειόμενης κάθε εργασίας επιχώσεως ή καλύψεως. Επιπλέον κρίνεται, ότι το έργο ενέχει εν δυνάμει κινδύνους για καταστροφικές και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στο περιβάλλον της ευρύτερης περιοχής.
Πιθανή αστοχία σε μια σειρά από τεχνικά θέματα
Συγκεκριμένα επισημάνθηκε η πιθανή αστοχία σε μια σειρά από τεχνικά θέματα. Κατά πρώτον, στη σταθερότητα της προτεινόμενης εγκατάστασης απόθεσης των αφυγραμένων τελμάτων με την πάροδο του χρόνου και υπό την επίδραση των καιρικών συνθηκών και των βρόχινων νερών. Επιπλέον, τα εξωτερικά αναχώματα προβλέπεται να κατασκευαστούν από υλικά προερχόμενα από δανειοθάλαμο της περιοχής απόθεσης, αλλά σύμφωνα με την μελέτη, το υλικό αυτό αποτελείται από χλωριτικούς σχιστόλιθους μέτριας αντοχής με ελαφρά φαινόμενα διάβρωσης κυρίως στα πρανή. Επομένως εγείρονται ερωτήματα για το αν αυτά τα υλικά είναι κατάλληλα για την κατασκευή των αναχωμάτων αυτών. Επίσης διατυπώθηκαν σοβαρότατες αμφιβολίες για την ευστάθεια των εσωτερικών αναχωμάτων, που προτείνεται να κατασκευαστούν για την συγκράτηση του αποτιθέμενου τέλματος και την ανύψωση της εγκατάστασης συνολικά κατά 40 m πάνω από το επίπεδο στέψης των εξωτερικών αναχωμάτων, διότι τα εσωτερικά αναχώματα, μεγάλου μήκους και πλάτους στέψης 5 m, προβλέπεται να εδράζουν πάνω στα αφυγραμένα τέλματα, των οποίων η συμπεριφορά δεν προσδιορίζεται επαρκώς. Δεν είναι προβλέψιμες οι επιδράσεις των εναλλασσόμενων καιρικών συνθηκών στο προτεινόμενο σύστημα απόθεσης του τέλματος. Επιπλέον, το ύψος της εγκατάστασης απόθεσης των τελμάτων από τη βάση του κατάντη αναχώματος μέχρι την κορυφή θα φτάνει στην τελική ανάπτυξή της τα 80 m, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται μεγάλες κάθετες και οριζόντιες πιέσεις, οι οποίες διαχρονικά πιθανώς να μη μπορούν να συγκρατηθούν από τα αναχώματα. Επίσης αμφισβητείται η διαχρονική αντοχή του στεγανοποιητικού συστήματος στη λεκάνη του χώρου απόθεσης τελμάτων, υπό το βάρος τόσο της τεράστιας μάζας αφυγραμένων τελμάτων, όσο και του συστήματος των εσωτερικών αναχωμάτων. Οι εκτενείς εκσκαφές και η έκθεση σε ατμοσφαιρικές συνθήκες των θειούχων μεταλλευμάτων και στείρων ενέχουν κινδύνους όξινης απορροής με επακόλουθη υποβάθμιση της ποιότητας του εδάφους και των υδάτων.
Ενδεχόμενη αστοχία κατά την λειτουργία του έργου καθώς και ενδεχόμενο ατύχημα, ιδιαίτερα λόγω της χρήσης κυανιούχου νατρίου, μπορεί να προκαλέσει σοβαρότατες συνέπειες στη δημόσια υγεία και στο περιβάλλον. Τέλος επισημάνθηκε ότι η συγκεκριμένη δραστηριότητα λόγω των εν δυνάμει κινδύνων, του μεγέθους και των επιπτώσεων στο περιβάλλον, επιβάλλει σε όλες τις φάσεις του έργου, από την κατασκευή έως την τελική αποκατάσταση του περιβάλλοντος και για μεγάλο χρονικό ορίζοντα, αυστηρότατο έλεγχο και παρακολούθηση από ειδικά καταρτισμένους επιστήμονες των αρμόδιων υπηρεσιών της διοίκησης.
Συνεπεία όλων των παραπάνω, λοιπόν, και λόγω των μη αντιστρεπτών και σοβαρών επεμβάσεων στο φυσικό περιβάλλον και πολλαπλών επιπτώσεων σε αυτό, η Υπηρεσία της Περιφέρειας γνωμοδότησε αρνητικά επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου «Μεταλλευτικές εγκαταστάσεις στο Πέραμα, Ν. Έβρου» της εταιρείας Χρυσωρυχεία Θράκης Α.Μ.Β.Ε.
Συστηματική αποσιώπηση κινδύνων, ελλιπείς και αναξιόπιστες επιστημονικές αναλύσεις
Οι κ.κ. Αρίκας, Τέντες και Τριανταφυλλίδης άσκησαν αυστηρή κριτική επί του περιεχομένου της μελέτης και επί των προθέσεων των συντακτών της, κάνοντας λόγο για συστηματική αποσιώπηση περί των κινδύνων, που απορρέουν από τη χημική σύσταση των τελμάτων, καθώς επίσης για ελλειπείς και αναξιόπιστες αναλύσεις, που υποδηλώνουν χαμηλό επιστημονικό επίπεδο.
Επίκληση ευρωπαϊκής νομοθεσίας και θέσεων εργασίας από την Εταιρία
Από την πλευρά της Εταιρίας, υπογραμμίστηκε ότι το έργο είναι συμβατό με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, ενώ εκλήθη η τοπική κοινωνία να διεκδικήσει τη σύσταση επιτροπής ελέγχου, που όπως αφέθηκε να εννοηθεί τα «Χρυσωρυχεία Θράκης» έχουν τη διάθεση να τη χρηματοδοτήσουν. Επιπλέον, οι εκπρόσωποι της εταιρίας υπεραμύνθηκαν της θέσης ότι οι παρεμβάσεις στο φυσικό περιβάλλον θα αποκατασταθούν μετά από την ολοκλήρωση του έργου, καθώς επίσης έγινε λόγος για ελαχιστοποίηση των κινδύνων για ατυχήματα.
Ιδιαίτερη έμφαση πάντως δόθηκε από τους εκπροσώπους της εταιρίας στην ανάδειξη των αντισταθμιστικών οφελών και ιδιαίτερα στο κομμάτι της δημιουργίας θέσεων εργασίας. Αυτές οι θέσεις θα είναι 200+1 για όλη τη διάρκεια της λειτουργίας των Χρυσωρυχείων, όπως υπογράμμισε ο κ. Μαρκόπουλος, και μάλιστα με μισθούς… «προ μνημονίου», ήτοι 800 ευρώ καθαρά το μήνα. Δυστυχώς, στην τακτική αυτή του αποπροσανατολισμού, που επιχείρησαν επίμονα οι εκπρόσωποι της εταιρίας, θύματα έπεσαν αρκετοί περιφερειακοί σύμβουλοι, οι οποίοι αναλώθηκαν σε συζήτηση περί αντισταθμιστικών οφελών για την τοπική κοινωνία, αλλά και το ελληνικό δημόσιο, θέτοντας κατά διαστήματα σε δεύτερη μοίρα το ουσιαστικό επίδικο των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και των συνεπειών του έργου στη δημόσια υγεία. Σε κάθε περίπτωση πάντως από τη μεγάλη πλειοψηφία του σώματος κρίθηκαν πενιχρά μπροστά στους κινδύνους, που ελλοχεύουν, τα όποια οφέλη υπόσχεται η συγκεκριμένη επένδυση.
Παρεμβάσεις δημάρχων και εκπροσώπων φορέων
Σημειωτέον ότι στη διάρκεια της συζήτησης, το λόγο πήραν οι δήμαρχοι Αλεξανδρούπολης και Κομοτηνής, κ.κ. Λαμπάκης και Πετρίδης, καθώς επίσης και εκπρόσωποι από τη Διανομαρχιακή Επιτροπή Ροδόπης-Έβρου κατά του χρυσού, από το Μελισσοκομικό Συνεταιρισμό Ροδόπης, από την Ιερά Μητρόπολη Μαρώνειας και Κομοτηνής, από τον Οδοντιατρικό Σύλλογο Ροδόπης και από το Εργατικό Κέντρο Κομοτηνής. Όλοι τους υπογράμμισαν την κατηγορηματική αντίθεσή τους στις σχεδιαζόμενες επενδύσεις, επικεντρώνοντας παράλληλα στο ανώφελο των υποσχόμενων θέσεων εργασίας.
Εν συνεχεία ο κ. Τζανίδης, επισήμανε ότι επειδή ακριβώς προέρχεται από μεταλλευτική οικογένεια, κατανοεί πολλές από τις έννοιες και τους κινδύνους αυτής της δραστηριότητας. Παράλληλα υπογράμμισε ότι είναι σε θέση να καταλαβαίνει σε αρκετά καλό βαθμό όρους της φυσικής, της χημείας και των μαθηματικών, αντιτείνοντας όμως ταυτόχρονο ότι ως δικηγόρος δεν μπορεί να αγνοήσει τις συνταγματικές διατάξεις, σύμφωνα με τις οποίες το Κράτος λαμβάνει τα επιβαλλόμενα μέτρα για την αξιοποίηση των πηγών του εθνικού πλούτου, από την ατμόσφαιρα και τα υπόγεια ή υποθαλάσσια κοιτάσματα. «Πρέπει να γίνει σε όλους μας κατανοητό», υποστήριξε, «ότι ο ορυκτός πλούτος ανήκει στο σύνολο του ελληνικού λαού και όχι στους τυχόν ιδιοκτήτες της επιφάνειας ή στους δήμους ή στις Περιφέρειες». «Και αυτό το κράτος, σήμερα», συνέχισε, «βρίσκεται ένα βήμα πριν την καταστροφή και την παύση πληρωμών, ενώ ο ιδιοκτήτης της περιουσίας της οποίας συζητάμε εδώ, δηλαδή ο ελληνικός λαός, βιώνει ήδη την κοινωνική, οικονομική, και πολιτιστική του καταστροφή».
Ψήφος εμπιστοσύνης στη Μελέτη για το Πέραμα
Βέβαια, στο υπόλοιπο της τοποθέτησής του ο κ. Τζανίδης δε δίστασε να κάνει κατάχρηση της επίκλησης στο συναίσθημα, επιδιδόμενος σε μια ακατάσχετη φλυαρία για τις τραγικές διαστάσεις της οικονομικής κρίσης στην περιοχή, παραθέτοντας μάλιστα στοιχεία για την ύφεση και την ανεργία, δεδομένα δηλαδή που δεν είχαν να προσφέρουν τίποτα καινούργιο στη συζήτηση για το επίδικο των εξορύξεων. Λύση σε αυτή τη δραματική κατάσταση, όπως επισήμανε στη συνέχεια, είναι ικανή να προσφέρει η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας, ενώ τοποθετούμενος συγκεκριμένα επί της μελέτης για τα χρυσωρυχεία στο Πέραμα, δήλωσε ικανοποιημένος «από το γεγονός ότι προβλέπονται βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, που η εταιρεία προτίθεται να εφαρμόσει ακολουθώντας της οδηγίες της Ε.Ε».
Καν’ το α λα Γιουβέντους
Με την τοποθέτησή του ο κ. Λαμπάκης, έσπευσε να δώσει μια ποδοσφαιρική διάσταση στην αναμέτρηση μεταξύ τοπικής κοινωνίας-χρυσοθήρων. Αναφερόμενος στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Αλεξανδρούπολης έκανε λόγο για ποδοσφαιρικό αποτέλεσμα 7-0, καθώς η εταιρία, όπως υποστήριξε, ξεγυμνώθηκε παντελώς και δεν απάντησε σε κανένα ερώτημα. Για να είμαστε δίκαιοι, βέβαια, υπήρξε ο αντίλογος από πλευράς των εκπροσώπων των Χρυσωρυχείων, με την αιτίαση ότι δεν προσφέρθηκε ικανός χρόνος για να απαντήσει στα ερωτήματα η επιστημονική ομάδα της Εταιρίας. Κάτι το οποίο όμως διαψεύστηκε κατηγορηματικά από τον κ. Λαμπάκη.
Κίνηση fair play
Πέρα από τις έντονες αντιπαραθέσεις, όμως, δεν έλειψαν και οι κινήσεις fair play στη διάρκεια του αγώνα, που δόθηκε στο περιφερειακό συμβούλιο. Πάλι πρωταγωνιστής ο δήμαρχος Αλεξανδρούπολης, κ. Λαμπάκης, που αρχικά έσπευσε να… ευχαριστήσει θερμά την αντίπαλη ομάδα των χρυσωρυχείων. Για ποιο λόγο; Γιατί, όπως επισήμανε, χάρη στην εταιρία δημιουργήθηκε μια σύμπνοια σε επίπεδο τοπικών φορέων από διάφορα πολιτικά ή αλλά στρατόπεδα, με αποτέλεσμα, όπως υπογράμμισε, «αγκαλιά μαζί να πάμε στο λόφο εκεί, αν το Υπουργείο πει «ναι» στο έργο». Αλλά δεν αρκέστηκε μόνο στις ευχαριστίες προς την εταιρία. Προχώρησε κι ένα βήμα παρακάτω, δηλώνοντας την εκτίμησή του προς τα στελέχη που έχουν επιφορτιστεί με το έργο της δρομολόγησης των επενδυτικών σχεδίων. «Τους εκτιμώ», δήλωσε χαρακτηριστικά, «γιατί άνθρωποι είναι και αγωνίζονται για τα υπερκέρδη της εταιρίας τους»
Παίχτες για όλες τις θέσεις
Και πράγματι πολύ ουσιαστική η παρατήρηση του δημάρχου Αλεξανδρούπολης, γιατί αν κάτι είναι εντυπωσιακό στην όλη υπόθεση με το κίνημα κατά του χρυσού, είναι ότι έχει καταφέρει στην περιοχή μας να φέρει κοντά ανθρώπους, που ποτέ άλλοτε δε θα το διανοούνταν. Κι επειδή όταν μιλάμε για διαχωρισμούς, παραδοσιακά στη χώρα μας έχουμε να κάνουμε με κομματικούς, είναι πραγματικά μια από τις ελάχιστες, αν όχι η μοναδική περίπτωση, όπου άνθρωποι από όλο το φάσμα των ιδεολογικών και κομματικών αποχρώσεων βάζουν στην άκρη τις διαφορές τους και μάχονται με ομοθυμία και ειλικρίνεια για έναν κοινό σκοπό. Αν μη τι άλλο κεφάλαιο για τον τόπο και ικανό δείγμα της συνείδησης με την οποία αντιπαλεύει τις εξορύξεις χρυσού η τοπική κοινωνία.
«Πούλημα» της μπάλας στον αντίπαλο
Αν θέλει κανείς να αναζητήσει ένα καίριο ατόπημα μίας μεγάλης μερίδας ανθρώπων, που συμμετείχαν στη σειρά των ειδικών συνεδριάσεων των συλλογικών οργάνων της αυτοδιοίκησης για το ζήτημα του χρυσού, αυτό είναι ότι έπεσαν στην παγίδα των Χρυσωρυχείων και των υποστηρικτών τους, αναλωνόμενοι σε μια ακατάσχετη φλυαρία με αντικείμενο τα περί υποσχόμενων θέσεων εργασίας και αντισταθμιστικών οφελειών για την τοπική κοινωνία. Η ουσία όμως βρίσκεται αλλού και θα πρέπει να περιορίζεται αποκλειστικά στα θέματα ασφάλειας και επιπτώσεων στο φυσικό περιβάλλον και στην υγεία των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής. Εκεί ακριβώς θα έπρεπε να επικεντρωθεί η όποια επιχειρηματολογία και η όποια τοποθέτηση επί των επιστημονικών αναλύσεων, μην δίνοντας «πάτημα» στην Εταιρία να επαναλαμβάνει κατά διαστήματα την προπαγάνδα της, χρησιμοποιώντας το «τυράκι» της δημιουργίας θέσεων εργασίας και πετώντας «στάχτη στα μάτια» μιας μερίδας εξαθλιωμένων συμπολιτών μας…
Σε θέση μάχης από το πρώτο λεπτό, όπως αποδείχθηκε, βρέθηκε ο περιφερειακός σύμβουλος της μείζονος αντιπολίτευσης, κ. Κώστας Μιχελής. Αφού παρακολούθησε με προσοχή τον «αγώνα» που διεξαγόταν μεταξύ των επιστημονικών ομάδων, που υποστήριζαν δυο εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις περί της επικινδυνότητας ή μη των εξορύξεων χρυσού, όταν ήρθε η μπάλα στα πόδια του, ήτοι του δόθηκε ο λόγος για να κάνει διευκρινιστικές ερωτήσεις, ο ίδιος δεν έχασε την ευκαιρία να κάνει παιχνίδι.
Και ποια πιο ουσιαστική απορία θα μπορούσε να γεννηθεί σε κάποιον, μέσα στο περιβάλλον προβληματισμού και περισυλλογής που είχε δημιουργηθεί λόγω της κρισιμότητας του θέματος; Μα φυσικά το «αν και πόσες αιτήσεις για εργασία έχουν κατατεθεί μέχρι σήμερα στα «Χρυσωρυχεία Θράκης»», μια ερώτηση που απευθυνόταν στους εκπροσώπους της εταιρίας. Κάτι δηλαδή σαν…«πάρε-βάλε», όπως θα μετάφραζε κανείς στη γλώσσα του ποδοσφαίρου!
Οι απορίες στην ανάπαυλα!
Μα έλα, που μια ξαφνική αναμπουμπούλα στη διάρκεια της διαδικασίας που οι εκπρόσωποι των χρυσωρυχείων απαντούσαν στις ερωτήσεις, εμπόδισε την απάντηση επί του συγκεκριμένου ερωτήματος. Μα ο κ. Μιχελής δεν πτοήθηκε από το συγκεκριμένο τάκλιν, που του στέρησε τη… μπάλα από τα πόδια του. Όπως εξήγησε στην κύρια τοποθέτησή του, ενημερώθηκε σχετικά στην ….ανάπαυλα, σε συνομιλία που είχε νωρίτερα έξω από την αίθουσα με άνθρωπο της εταιρίας. Και προφανώς δεν απέφυγε να γνωστοποιήσει στο σώμα το προϊόν αυτής της ενημέρωσης, ότι δηλαδή οι αιτήσεις που έχουν κατατεθεί στα χρυσωρυχεία ανέρχονται σε 3.500 περίπου.
Θα αναρωτιόταν κανείς τι αλλάζει από αυτό δεδομένο, έστω κι αν οι αιτήσεις ήταν δεκαπλάσιες ή εικοσαπλάσιες του συγκεκριμένου ποσού, αν παράλληλα δεν μπορούν να διασφαλιστούν τα υπέρτατα αγαθά της υγείας και της ζωής μερικών εκατοντάδων χιλιάδων κατοίκων, που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή. Αλλά για να μην μπλέκουμε με περίπλοκους συλλογισμούς, ας αρκεστούμε στο εντυπωσιακό του τι απορίες μπορεί να λύσει τελικά κανείς στην ανάπαυλα.
Ως μη γενόμενη φάση
Επειδή υπάρχουν όμως απορίες κι απορίες, δυστυχώς δεν έχουν όλες την τύχη να πάρουν τελικά μια απάντηση. Μια τέτοια προφανώς ήταν και του αντιπεριφερειάρχη Τουρισμού, κ. Κώστα Παπακοσμά, που διερωτήθη απευθυνόμενος προς τους εκπροσώπους της εταιρίας αν θα έστελναν τα παιδιά τους να αγοράσουν γη ή να επενδύσουν στην περιοχή μας, μετά από την υλοποίηση του έργου των εξορύξεων. Εντέλει έμεινε με την απορία! Όπως και πολλοί άλλοι…
Ο 12ος παίχτης
Κι αν ορισμένοι επαγγελματικοί κλάδοι κάνουν πίσω, όπως βλέπουμε το τελευταίο διάστημα, χάριν χορηγιών που προσφέρουν τα χρυσωρυχεία για την ενίσχυση του προϊόντος τους, στον αντίποδα υπάρχει η ισχυρή θέληση των νέων να διεκδικήσουν εκείνα που τους αξίζουν. Και το ευχάριστο στην προχθεσινή συνεδρίαση του περιφερειακού συμβουλίου ήταν ότι άτομα νεαρής ηλικίας έδωσαν δυναμικό «παρών» και παρέμειναν στην αίθουσα μέχρι το τέλος της σχετικής συζήτησης. Δείγμα της ευαισθητοποίησής τους για το θέμα, δείγμα της αγωνίας που έχουν για το μέλλον. Και κίνητρο, φυσικά, για όσους βρίσκονται στα κέντρα λήψης των αποφάσεων, ώστε να επιστρατεύουν τη δέουσα υπευθυνότητα και το σεβασμό, που αρμόζει προς τα «κεκτημένα» της νέας γενιάς κατά την άσκηση του όποιου ρόλου και των όποιων καθηκόντων τους.
Η «χρυσή» αλλαγή…
Δικαιωματικά πλέον αξίζει τον τίτλο της… «χρυσής» αλλαγής στην ομάδα του κ. Γιαννακίδη. Πρόκειται φυσικά για τον κ. Νίκο Τζανίδη, περιφερειακό σύμβουλο Έβρου, που συμπληρώνει σε λίγο δυο μήνες παρουσίας στη θέση αυτή, ελέω της παραίτησης του προκατόχου του, κ. Σταύρου Παπαθανάκη.
Σχεδόν από τα αποδυτήρια, λοιπόν, ο κ. Τζανίδης κατάφερε να «σκοράρει». Σε σημειολογικό επίπεδο, κατάφερε να «σπάσει» το ρεκόρ, που κατείχε η τοπική κοινωνία για 13 συναπτά χρόνια καθολικής εναντίωσης στις επενδύσεις χρυσού. Σημειώνεται ότι σε όλες τις αποφάσεις των συλλογικών οργάνων του πρώτου ή δευτέρου βαθμού της αυτοδιοίκησης στη Θράκη, μέχρι προχθές δεν είχε καταγραφεί θετική ψήφος για τις επενδύσεις χρυσού, παρά μόνο κάποιες «απώλειες» τύπου αποχής ή «λευκού». Πλέον αυτή η παράδοση έσπασε και σε σημειολογικό επίπεδο έχει πράγματι μια αξία.
…και το αυτογκόλ
Σε πρακτικό όμως επίπεδο, η πλήρης διαφοροποίηση του κ. Τζανίδη από τη διαχρονική πολιτική τοποθέτηση της παράταξης της πλειοψηφίας έρχεται να προκαλέσει γκρίνια και αναταράξεις. Δεν είναι λίγοι, μάλιστα, εκείνοι που θεωρούν τον περιφερειακό σύμβουλο του Έβρου «ξένο σώμα» από το απόγευμα της Τετάρτης, αξιολογώντας ότι στην ουσία έβαλε αυτογκόλ στην ομάδα του, αγνοώντας τον επί σειρά ετών αγώνα που έχουν δώσει τα μέλη της για να υπερασπίσουν τις απόψεις και τις θέσεις τους επί του συγκεκριμένου μείζονος σημασίας ζήτηματος. Λέτε αυτό να καταστεί αφορμή για να βγει και πάλι…εκτός πλάνων ο κ. Τζανίδης, μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα;
Το προνόμιο της έδρας
Με τούτα και με εκείνα, πάντως, ένα είναι σίγουρο. Ότι η έδρα του αγώνα, που διεξάγεται με επίδικο τις εξορύξεις χρυσού, εξακολουθεί να παραμένει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Είναι εκείνο, θυμίζουμε, που ανεξάρτητα από τις γνωμοδοτήσεις των συλλογικών οργάνων, δημοτικών συμβουλίων των τριών δήμων και περιφερειακού συμβουλίου ΑΜ-Θ, έχει τη διακριτική ευχέρεια να εγκρίνει την επένδυση, παρακάμπτοντας οποιαδήποτε έκφραση αντίθεσης της τοπικής κοινωνίας. Το θετικό, βέβαια, είναι ότι από τον τελευταίο κύκλο διαβουλεύσεων στάλθηκε ένα ακόμα ηχηρό μήνυμα προς την κεντρική εξουσία, ικανό να την βάλει σε δεύτερες σκέψεις, για να αναθεωρήσει τα όποια σχέδια έχει για την περιοχή. Κι αν δεν το κάνει, τότε το μήνυμα θα πρέπει να είναι ακόμα πιο ηχηρό, με μεταφορά του αγώνα… εντός έδρας πλέον.
Συντάκτης:Θωμάς Σταμούλης
e-mail: paratiritis.stamoulis@gmail.com
Με παρακαταθήκη τις ομόφωνες αποφάσεις καταδίκης των εξορύξεων από όλα τα συλλογικά όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης της Θράκης τα προηγούμενα χρόνια, αλλά και με τις επικαιροποιημένες ομόφωνες επίσης αποφάσεις των τριών συλλογικών οργάνων που προαναφέρθηκαν, το Περιφερειακό Συμβούλιο Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης στάθηκε με συνέπεια στη διαχρονική έκφραση της τοπικής κοινωνίας και γνωμοδότησε αρνητικά επί της Περιβαλλοντικής Μελέτης. Ειδοποιός διαφορά στη συγκεκριμένη συνεδρίαση σε σύγκριση με τις παλαιότερες των αντιστοίχων θεσμικών οργάνων, ήταν ότι καταγράφηκε για πρώτη φορά ψήφος θετική προς τις εξορύξεις, προερχόμενη από τον περιφερειακό σύμβουλο Έβρου, κ. Νίκο Τζανίδη, που αντικατέστησε πρόσφατα τον παραιτηθέντα, κ. Σταύρο Παπαθανάκη. Δεν έλειψαν, βέβαια, ούτε οι «παραφωνίες», όπως είχαν εμφανιστεί όμως τέτοιες και στο παρελθόν. Συγκεκριμένα, πρόκειται για τις επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν από πολλούς συμβούλους της μείζονος αντιπολίτευσης, σε αντίθεση με την ξεκάθαρη θέση κατά του χρυσού, που πήρε ο επικεφαλής της, κ. Γιώργος Παυλίδης. Από τη μερίδα εκείνων που εξέφρασαν επιφυλάξεις, στην επιλογή του «λευκού» οδηγήθηκαν τελικά μόνο δυο σύμβουλοι, οι κ.κ. Κωνσταντίνος Μιχελής και Κωνσταντίνος Ζαγναφέρης. Η εξέλιξη αυτή, πάντως, κάθε άλλο παρά ως απώλεια αντιμετωπίστηκε, δεδομένου ότι η συνοχή και η ομοθυμία της τοπικής κοινωνίας, όπως εκπροσωπήθηκε από θεσμικούς και παραγωγικούς φορείς, κόμματα, συλλόγους και απλούς πολίτες, επισφραγίστηκε για μια ακόμα φορά και καταρρίφθηκαν οποιεσδήποτε αμφιβολίες περί των διαθέσεων και προθέσεων έναντι των εξορύξεων χρυσού.
Αρνητική γνωμοδότηση από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού
Στη διάρκεια της συνεδρίασης παρουσιάστηκαν η γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας, η θέση της επιστημονικής ομάδας των «Χρυσωρυχείων Θράκης», αλλά και η αντίστοιχη θέση από το ΤΕΕ-Θράκης.
«Εξαιρετικά σοβαρές και μόνιμες επιπτώσεις»
Στις παρατηρήσεις της υπηρεσίας της Περιφέρειας επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, διατυπώθηκαν κατά πρώτον σοβαρές επιφυλάξεις για την επέμβαση που θα υπάρξει στο φυσικό περιβάλλον. «Tο έργο λόγω του είδους και του μεγέθους του», υποστήριξε η εισηγήτρια, «θα έχει εξαιρετικά σοβαρές και μόνιμες επιπτώσεις στην μορφολογία, το τοπίο, στην αισθητική αξία της φύσης, τα οικοσυστήματα και τις χρήσεις γης της περιοχής επέμβασης».
«Έργο ασυμβίβαστο με το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού»
Επιπλέον, το έργο χαρακτηρίστηκε ασυμβίβαστο με τις προτεραιότητες και τις στρατηγικές επιλογές του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού, δεδομένου ότι «η εν λόγω εκμετάλλευση του χρυσοφόρου κοιτάσματος του Περάματος δεν συνάδει με το εγκεκριμένο Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης».
«Το έργο ενέχει εν δυνάμει κινδύνους για μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στο περιβάλλον»
Κατά τρίτον η υπηρεσία πρόβαλε διαφωνία αναφορικά με την επέμβαση σε ρέμα και τις επιπτώσεις αυτού. Ο χώρος απόθεσης των αφυγραμένων τελμάτων προτείνεται να κατασκευαστεί εντός λεκάνης απορροής ανατολικού κλάδου του βορείου τμήματος του Παλιορέματος, αλλά σύμφωνα με τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας τα ρέματα αποτελούν κοινόχρηστους χώρους, επί των οποίων απαγορεύονται επεμβάσεις που θίγουν τη λειτουργία τους, όπως είναι η απορροή προς την θάλασσα των πλεοναζόντων υδάτων της ξηράς. Επιπλέον λειτουργούν ως φυσικοί αεραγωγοί, που μαζί με τη χλωρίδα και την πανίδα τους, αποτελούν οικοσυστήματα με ιδιαίτερο μικροκλίμα και συμβάλλουν πολλαπλώς στην ισορροπία του περιβάλλοντος. Κατά συνέπεια τα ρέματα ως στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος αποτελούν αντικείμενα συνταγματικής προστασίας, που αποβλέπει στη διατήρηση της φυσικής τους κατάστασης και στην διασφάλιση της επιτελούμενης από αυτά λειτουργίας της απορροής των υδάτων, αποκλειόμενης κάθε εργασίας επιχώσεως ή καλύψεως. Επιπλέον κρίνεται, ότι το έργο ενέχει εν δυνάμει κινδύνους για καταστροφικές και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στο περιβάλλον της ευρύτερης περιοχής.
Πιθανή αστοχία σε μια σειρά από τεχνικά θέματα
Συγκεκριμένα επισημάνθηκε η πιθανή αστοχία σε μια σειρά από τεχνικά θέματα. Κατά πρώτον, στη σταθερότητα της προτεινόμενης εγκατάστασης απόθεσης των αφυγραμένων τελμάτων με την πάροδο του χρόνου και υπό την επίδραση των καιρικών συνθηκών και των βρόχινων νερών. Επιπλέον, τα εξωτερικά αναχώματα προβλέπεται να κατασκευαστούν από υλικά προερχόμενα από δανειοθάλαμο της περιοχής απόθεσης, αλλά σύμφωνα με την μελέτη, το υλικό αυτό αποτελείται από χλωριτικούς σχιστόλιθους μέτριας αντοχής με ελαφρά φαινόμενα διάβρωσης κυρίως στα πρανή. Επομένως εγείρονται ερωτήματα για το αν αυτά τα υλικά είναι κατάλληλα για την κατασκευή των αναχωμάτων αυτών. Επίσης διατυπώθηκαν σοβαρότατες αμφιβολίες για την ευστάθεια των εσωτερικών αναχωμάτων, που προτείνεται να κατασκευαστούν για την συγκράτηση του αποτιθέμενου τέλματος και την ανύψωση της εγκατάστασης συνολικά κατά 40 m πάνω από το επίπεδο στέψης των εξωτερικών αναχωμάτων, διότι τα εσωτερικά αναχώματα, μεγάλου μήκους και πλάτους στέψης 5 m, προβλέπεται να εδράζουν πάνω στα αφυγραμένα τέλματα, των οποίων η συμπεριφορά δεν προσδιορίζεται επαρκώς. Δεν είναι προβλέψιμες οι επιδράσεις των εναλλασσόμενων καιρικών συνθηκών στο προτεινόμενο σύστημα απόθεσης του τέλματος. Επιπλέον, το ύψος της εγκατάστασης απόθεσης των τελμάτων από τη βάση του κατάντη αναχώματος μέχρι την κορυφή θα φτάνει στην τελική ανάπτυξή της τα 80 m, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται μεγάλες κάθετες και οριζόντιες πιέσεις, οι οποίες διαχρονικά πιθανώς να μη μπορούν να συγκρατηθούν από τα αναχώματα. Επίσης αμφισβητείται η διαχρονική αντοχή του στεγανοποιητικού συστήματος στη λεκάνη του χώρου απόθεσης τελμάτων, υπό το βάρος τόσο της τεράστιας μάζας αφυγραμένων τελμάτων, όσο και του συστήματος των εσωτερικών αναχωμάτων. Οι εκτενείς εκσκαφές και η έκθεση σε ατμοσφαιρικές συνθήκες των θειούχων μεταλλευμάτων και στείρων ενέχουν κινδύνους όξινης απορροής με επακόλουθη υποβάθμιση της ποιότητας του εδάφους και των υδάτων.
Ενδεχόμενη αστοχία κατά την λειτουργία του έργου καθώς και ενδεχόμενο ατύχημα, ιδιαίτερα λόγω της χρήσης κυανιούχου νατρίου, μπορεί να προκαλέσει σοβαρότατες συνέπειες στη δημόσια υγεία και στο περιβάλλον. Τέλος επισημάνθηκε ότι η συγκεκριμένη δραστηριότητα λόγω των εν δυνάμει κινδύνων, του μεγέθους και των επιπτώσεων στο περιβάλλον, επιβάλλει σε όλες τις φάσεις του έργου, από την κατασκευή έως την τελική αποκατάσταση του περιβάλλοντος και για μεγάλο χρονικό ορίζοντα, αυστηρότατο έλεγχο και παρακολούθηση από ειδικά καταρτισμένους επιστήμονες των αρμόδιων υπηρεσιών της διοίκησης.
Συνεπεία όλων των παραπάνω, λοιπόν, και λόγω των μη αντιστρεπτών και σοβαρών επεμβάσεων στο φυσικό περιβάλλον και πολλαπλών επιπτώσεων σε αυτό, η Υπηρεσία της Περιφέρειας γνωμοδότησε αρνητικά επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου «Μεταλλευτικές εγκαταστάσεις στο Πέραμα, Ν. Έβρου» της εταιρείας Χρυσωρυχεία Θράκης Α.Μ.Β.Ε.
Συστηματική αποσιώπηση κινδύνων, ελλιπείς και αναξιόπιστες επιστημονικές αναλύσεις
Οι κ.κ. Αρίκας, Τέντες και Τριανταφυλλίδης άσκησαν αυστηρή κριτική επί του περιεχομένου της μελέτης και επί των προθέσεων των συντακτών της, κάνοντας λόγο για συστηματική αποσιώπηση περί των κινδύνων, που απορρέουν από τη χημική σύσταση των τελμάτων, καθώς επίσης για ελλειπείς και αναξιόπιστες αναλύσεις, που υποδηλώνουν χαμηλό επιστημονικό επίπεδο.
Επίκληση ευρωπαϊκής νομοθεσίας και θέσεων εργασίας από την Εταιρία
Από την πλευρά της Εταιρίας, υπογραμμίστηκε ότι το έργο είναι συμβατό με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, ενώ εκλήθη η τοπική κοινωνία να διεκδικήσει τη σύσταση επιτροπής ελέγχου, που όπως αφέθηκε να εννοηθεί τα «Χρυσωρυχεία Θράκης» έχουν τη διάθεση να τη χρηματοδοτήσουν. Επιπλέον, οι εκπρόσωποι της εταιρίας υπεραμύνθηκαν της θέσης ότι οι παρεμβάσεις στο φυσικό περιβάλλον θα αποκατασταθούν μετά από την ολοκλήρωση του έργου, καθώς επίσης έγινε λόγος για ελαχιστοποίηση των κινδύνων για ατυχήματα.
Ιδιαίτερη έμφαση πάντως δόθηκε από τους εκπροσώπους της εταιρίας στην ανάδειξη των αντισταθμιστικών οφελών και ιδιαίτερα στο κομμάτι της δημιουργίας θέσεων εργασίας. Αυτές οι θέσεις θα είναι 200+1 για όλη τη διάρκεια της λειτουργίας των Χρυσωρυχείων, όπως υπογράμμισε ο κ. Μαρκόπουλος, και μάλιστα με μισθούς… «προ μνημονίου», ήτοι 800 ευρώ καθαρά το μήνα. Δυστυχώς, στην τακτική αυτή του αποπροσανατολισμού, που επιχείρησαν επίμονα οι εκπρόσωποι της εταιρίας, θύματα έπεσαν αρκετοί περιφερειακοί σύμβουλοι, οι οποίοι αναλώθηκαν σε συζήτηση περί αντισταθμιστικών οφελών για την τοπική κοινωνία, αλλά και το ελληνικό δημόσιο, θέτοντας κατά διαστήματα σε δεύτερη μοίρα το ουσιαστικό επίδικο των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και των συνεπειών του έργου στη δημόσια υγεία. Σε κάθε περίπτωση πάντως από τη μεγάλη πλειοψηφία του σώματος κρίθηκαν πενιχρά μπροστά στους κινδύνους, που ελλοχεύουν, τα όποια οφέλη υπόσχεται η συγκεκριμένη επένδυση.
Παρεμβάσεις δημάρχων και εκπροσώπων φορέων
Σημειωτέον ότι στη διάρκεια της συζήτησης, το λόγο πήραν οι δήμαρχοι Αλεξανδρούπολης και Κομοτηνής, κ.κ. Λαμπάκης και Πετρίδης, καθώς επίσης και εκπρόσωποι από τη Διανομαρχιακή Επιτροπή Ροδόπης-Έβρου κατά του χρυσού, από το Μελισσοκομικό Συνεταιρισμό Ροδόπης, από την Ιερά Μητρόπολη Μαρώνειας και Κομοτηνής, από τον Οδοντιατρικό Σύλλογο Ροδόπης και από το Εργατικό Κέντρο Κομοτηνής. Όλοι τους υπογράμμισαν την κατηγορηματική αντίθεσή τους στις σχεδιαζόμενες επενδύσεις, επικεντρώνοντας παράλληλα στο ανώφελο των υποσχόμενων θέσεων εργασίας.
Νίκος
Τζανίδης «Προέρχομαι από μεταλλευτική οικογένεια, αλλά δεν έχω καμιά
οικονομική ή άλλη συναλλαγή με κανέναν από τους επενδυτές»
Στην τοποθέτησή του ο κ. Τζανίδης αρχικά γνωστοποίησε ότι ο ίδιος
έχει άμεση σχέση με το χρυσό στην περιοχή μας, όχι όμως με κάποια από
τις ως τώρα εταιρίες. «Τόσο εγώ, όσο ο πατέρας μου, η μητέρα μου και
αδερφός μου δεν είχαμε καμιά οικονομική ή άλλη συναλλαγή με κανέναν από
τους πολλούς ενδιαφερόμενους επενδυτές», υπογράμμισε. «Η αμεσότητα της
σχέσης μου με τον χρυσό», εξήγησε, «έγκειται στο γεγονός ότι ο πατέρας
μου, Θεμιστοκλής Τζανίδης, ως εργοδηγός μεταλλείων στο Ι.Γ.Μ.Ε. ήταν ο
πρωτοστάτης της ανακάλυψης των κοιτασμάτων χρυσού στην περιοχή μας και
αυτός που υπέδειξε αρχικά τους χώρους έρευνας, την οποία ολοκλήρωσε ο κ.
Κωνσταντίνος Μιχαήλ, γεωλόγος ΙΓΜΕ, με την μελέτη του για την οποία
βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών για την προσφορά του στον ελληνικό
λαό».Εν συνεχεία ο κ. Τζανίδης, επισήμανε ότι επειδή ακριβώς προέρχεται από μεταλλευτική οικογένεια, κατανοεί πολλές από τις έννοιες και τους κινδύνους αυτής της δραστηριότητας. Παράλληλα υπογράμμισε ότι είναι σε θέση να καταλαβαίνει σε αρκετά καλό βαθμό όρους της φυσικής, της χημείας και των μαθηματικών, αντιτείνοντας όμως ταυτόχρονο ότι ως δικηγόρος δεν μπορεί να αγνοήσει τις συνταγματικές διατάξεις, σύμφωνα με τις οποίες το Κράτος λαμβάνει τα επιβαλλόμενα μέτρα για την αξιοποίηση των πηγών του εθνικού πλούτου, από την ατμόσφαιρα και τα υπόγεια ή υποθαλάσσια κοιτάσματα. «Πρέπει να γίνει σε όλους μας κατανοητό», υποστήριξε, «ότι ο ορυκτός πλούτος ανήκει στο σύνολο του ελληνικού λαού και όχι στους τυχόν ιδιοκτήτες της επιφάνειας ή στους δήμους ή στις Περιφέρειες». «Και αυτό το κράτος, σήμερα», συνέχισε, «βρίσκεται ένα βήμα πριν την καταστροφή και την παύση πληρωμών, ενώ ο ιδιοκτήτης της περιουσίας της οποίας συζητάμε εδώ, δηλαδή ο ελληνικός λαός, βιώνει ήδη την κοινωνική, οικονομική, και πολιτιστική του καταστροφή».
Ψήφος εμπιστοσύνης στη Μελέτη για το Πέραμα
Βέβαια, στο υπόλοιπο της τοποθέτησής του ο κ. Τζανίδης δε δίστασε να κάνει κατάχρηση της επίκλησης στο συναίσθημα, επιδιδόμενος σε μια ακατάσχετη φλυαρία για τις τραγικές διαστάσεις της οικονομικής κρίσης στην περιοχή, παραθέτοντας μάλιστα στοιχεία για την ύφεση και την ανεργία, δεδομένα δηλαδή που δεν είχαν να προσφέρουν τίποτα καινούργιο στη συζήτηση για το επίδικο των εξορύξεων. Λύση σε αυτή τη δραματική κατάσταση, όπως επισήμανε στη συνέχεια, είναι ικανή να προσφέρει η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας, ενώ τοποθετούμενος συγκεκριμένα επί της μελέτης για τα χρυσωρυχεία στο Πέραμα, δήλωσε ικανοποιημένος «από το γεγονός ότι προβλέπονται βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, που η εταιρεία προτίθεται να εφαρμόσει ακολουθώντας της οδηγίες της Ε.Ε».
Παρα-τη συνεδρίαση
«Διαβάζοντας τις φάσεις» του αγώνα κατά του χρυσού
Ακολουθώντας το παράδειγμα του δημάρχου Αλεξανδρούπολης, κ. Βαγγέλη
Λαμπάκη, που εισήγαγε ποδοσφαιρικούς όρους στη συνεδρίαση του
Περιφερειακού Συμβουλίου για το θέμα των εξορύξεων χρυσού, δεν έχουμε
παρά να καταγράψουμε ορισμένες από τις πιο αξιόλογες φάσεις του
ημιτελικού της Τετάρτης-καθώς ο τελικός θα δοθεί στα γραφεία του
Υπουργείου Περιβάλλοντος, αν και όλα δείχνουν ότι ο νικητής θα κριθεί
στην…παράταση!«Διαβάζοντας τις φάσεις» του αγώνα κατά του χρυσού
Καν’ το α λα Γιουβέντους
Με την τοποθέτησή του ο κ. Λαμπάκης, έσπευσε να δώσει μια ποδοσφαιρική διάσταση στην αναμέτρηση μεταξύ τοπικής κοινωνίας-χρυσοθήρων. Αναφερόμενος στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Αλεξανδρούπολης έκανε λόγο για ποδοσφαιρικό αποτέλεσμα 7-0, καθώς η εταιρία, όπως υποστήριξε, ξεγυμνώθηκε παντελώς και δεν απάντησε σε κανένα ερώτημα. Για να είμαστε δίκαιοι, βέβαια, υπήρξε ο αντίλογος από πλευράς των εκπροσώπων των Χρυσωρυχείων, με την αιτίαση ότι δεν προσφέρθηκε ικανός χρόνος για να απαντήσει στα ερωτήματα η επιστημονική ομάδα της Εταιρίας. Κάτι το οποίο όμως διαψεύστηκε κατηγορηματικά από τον κ. Λαμπάκη.
Κίνηση fair play
Πέρα από τις έντονες αντιπαραθέσεις, όμως, δεν έλειψαν και οι κινήσεις fair play στη διάρκεια του αγώνα, που δόθηκε στο περιφερειακό συμβούλιο. Πάλι πρωταγωνιστής ο δήμαρχος Αλεξανδρούπολης, κ. Λαμπάκης, που αρχικά έσπευσε να… ευχαριστήσει θερμά την αντίπαλη ομάδα των χρυσωρυχείων. Για ποιο λόγο; Γιατί, όπως επισήμανε, χάρη στην εταιρία δημιουργήθηκε μια σύμπνοια σε επίπεδο τοπικών φορέων από διάφορα πολιτικά ή αλλά στρατόπεδα, με αποτέλεσμα, όπως υπογράμμισε, «αγκαλιά μαζί να πάμε στο λόφο εκεί, αν το Υπουργείο πει «ναι» στο έργο». Αλλά δεν αρκέστηκε μόνο στις ευχαριστίες προς την εταιρία. Προχώρησε κι ένα βήμα παρακάτω, δηλώνοντας την εκτίμησή του προς τα στελέχη που έχουν επιφορτιστεί με το έργο της δρομολόγησης των επενδυτικών σχεδίων. «Τους εκτιμώ», δήλωσε χαρακτηριστικά, «γιατί άνθρωποι είναι και αγωνίζονται για τα υπερκέρδη της εταιρίας τους»
Παίχτες για όλες τις θέσεις
Και πράγματι πολύ ουσιαστική η παρατήρηση του δημάρχου Αλεξανδρούπολης, γιατί αν κάτι είναι εντυπωσιακό στην όλη υπόθεση με το κίνημα κατά του χρυσού, είναι ότι έχει καταφέρει στην περιοχή μας να φέρει κοντά ανθρώπους, που ποτέ άλλοτε δε θα το διανοούνταν. Κι επειδή όταν μιλάμε για διαχωρισμούς, παραδοσιακά στη χώρα μας έχουμε να κάνουμε με κομματικούς, είναι πραγματικά μια από τις ελάχιστες, αν όχι η μοναδική περίπτωση, όπου άνθρωποι από όλο το φάσμα των ιδεολογικών και κομματικών αποχρώσεων βάζουν στην άκρη τις διαφορές τους και μάχονται με ομοθυμία και ειλικρίνεια για έναν κοινό σκοπό. Αν μη τι άλλο κεφάλαιο για τον τόπο και ικανό δείγμα της συνείδησης με την οποία αντιπαλεύει τις εξορύξεις χρυσού η τοπική κοινωνία.
«Πούλημα» της μπάλας στον αντίπαλο
Αν θέλει κανείς να αναζητήσει ένα καίριο ατόπημα μίας μεγάλης μερίδας ανθρώπων, που συμμετείχαν στη σειρά των ειδικών συνεδριάσεων των συλλογικών οργάνων της αυτοδιοίκησης για το ζήτημα του χρυσού, αυτό είναι ότι έπεσαν στην παγίδα των Χρυσωρυχείων και των υποστηρικτών τους, αναλωνόμενοι σε μια ακατάσχετη φλυαρία με αντικείμενο τα περί υποσχόμενων θέσεων εργασίας και αντισταθμιστικών οφελειών για την τοπική κοινωνία. Η ουσία όμως βρίσκεται αλλού και θα πρέπει να περιορίζεται αποκλειστικά στα θέματα ασφάλειας και επιπτώσεων στο φυσικό περιβάλλον και στην υγεία των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής. Εκεί ακριβώς θα έπρεπε να επικεντρωθεί η όποια επιχειρηματολογία και η όποια τοποθέτηση επί των επιστημονικών αναλύσεων, μην δίνοντας «πάτημα» στην Εταιρία να επαναλαμβάνει κατά διαστήματα την προπαγάνδα της, χρησιμοποιώντας το «τυράκι» της δημιουργίας θέσεων εργασίας και πετώντας «στάχτη στα μάτια» μιας μερίδας εξαθλιωμένων συμπολιτών μας…
Εξόφθαλμο οφσάιντ
Αλλά δυστυχώς η συζήτηση περιστράφηκε πολλάκις γύρω από τα οφέλη, που υπόσχονται στην τοπική κοινωνία οι χρυσοθήρες. Κι άλλο, που δεν ήθελαν κάτι τέτοιο βέβαια οι τελευταίοι, γιατί έτσι στην ουσία κατάφερναν να παίζουν μπάλα στο δικό τους γήπεδο.
Βέβαια, από τον υπερβάλλοντα ζήλο και την αγωνία τους, πολλοί επιθετικοί καταφέρνουν συχνά να… «εκτίθενται», ήτοι κατά την ποδοσφαιρική διάλεκτο να συλλαμβάνονται σε θέση οφσάιντ! Κάτι τέτοιο συνέβη λοιπόν και με τον κ. Μαρκόπουλο των «Χρυσωρυχείων Θράκης», που αφού επανέλαβε πολλές φορές και δεσμεύτηκε ρητά ότι οι θέσεις εργασίας, που θα δημιουργηθούν στο Πέραμα από το εξορυκτικό έργο θα είναι πράγματι 200, λίγο αργότερα αναφερόμενος στην ετήσια μισθοδοσία, που προβλέπεται για το ίδιο έργο, την προσδιόρισε στα 6.000.000 ευρώ. Μάλιστα έσπευσε να απαντήσει σε αιτιάσεις περί «μνημονιακών μισθών», όπως τέτοιες είχαν εκφραστεί νωρίτερα από συμβούλους, ξεκαθαρίζοντας ότι οι εργαζόμενοι των χρυσωρυχείων θα έχουν απολαβές 800 ευρώ καθαρά το μήνα.
Αν και ήμασταν συνηθισμένοι στη στρατηγική αμφισβήτησης, που ακολουθούσε συστηματικά η Εταιρία, σχετικά με τις επιστημονικές αναλύσεις στα αντικείμενα της Χημείας και της Φυσικής, ομολογουμένως η αμφισβήτηση τώρα και της επιστήμης των Μαθηματικών ήταν κάτι το οποίο μας ξάφνιασε.
Γιατί ποιο πανεπιστήμιο χρειάζεται κανείς να έχει τελειώσει για να κάνει τους σχετικούς υπολογισμούς με τα δεδομένα, που παρέθεσε ο κ. Μαρκόπουλος και να καταλήξει στη διαπίστωση ότι… δε βγαίνουν τα κουκιά; Διότι διαιρώντας απλά τα 6.000.000 ευρώ της ετήσιας μισθοδοσίας με τον αριθμό των 200 προβλεπόμενων θέσεων εργασίας, καταλήγει στο αποτέλεσμα των 30.000 ευρώ, που αντιστοιχεί στη μισθοδοσία του ενός εργαζομένου σε ετησία βάση. Με μια ακόμα διαίρεση, αυτή τη φορά με το 14 των μισθών που προβλέπεται να λαμβάνει ετησίως ο εργαζόμενος, αντικρίζει τον εκπληκτικό αριθμό 2142,85 ευρώ.
Καθαρά 800 λοιπόν και μεικτά 2142; Ε, δε γίνονται αυτά. Και «στημένος» να είναι ο διαιτητής, θα το σφυρίξει…
Πάρε-βάλε!Αλλά δυστυχώς η συζήτηση περιστράφηκε πολλάκις γύρω από τα οφέλη, που υπόσχονται στην τοπική κοινωνία οι χρυσοθήρες. Κι άλλο, που δεν ήθελαν κάτι τέτοιο βέβαια οι τελευταίοι, γιατί έτσι στην ουσία κατάφερναν να παίζουν μπάλα στο δικό τους γήπεδο.
Βέβαια, από τον υπερβάλλοντα ζήλο και την αγωνία τους, πολλοί επιθετικοί καταφέρνουν συχνά να… «εκτίθενται», ήτοι κατά την ποδοσφαιρική διάλεκτο να συλλαμβάνονται σε θέση οφσάιντ! Κάτι τέτοιο συνέβη λοιπόν και με τον κ. Μαρκόπουλο των «Χρυσωρυχείων Θράκης», που αφού επανέλαβε πολλές φορές και δεσμεύτηκε ρητά ότι οι θέσεις εργασίας, που θα δημιουργηθούν στο Πέραμα από το εξορυκτικό έργο θα είναι πράγματι 200, λίγο αργότερα αναφερόμενος στην ετήσια μισθοδοσία, που προβλέπεται για το ίδιο έργο, την προσδιόρισε στα 6.000.000 ευρώ. Μάλιστα έσπευσε να απαντήσει σε αιτιάσεις περί «μνημονιακών μισθών», όπως τέτοιες είχαν εκφραστεί νωρίτερα από συμβούλους, ξεκαθαρίζοντας ότι οι εργαζόμενοι των χρυσωρυχείων θα έχουν απολαβές 800 ευρώ καθαρά το μήνα.
Αν και ήμασταν συνηθισμένοι στη στρατηγική αμφισβήτησης, που ακολουθούσε συστηματικά η Εταιρία, σχετικά με τις επιστημονικές αναλύσεις στα αντικείμενα της Χημείας και της Φυσικής, ομολογουμένως η αμφισβήτηση τώρα και της επιστήμης των Μαθηματικών ήταν κάτι το οποίο μας ξάφνιασε.
Γιατί ποιο πανεπιστήμιο χρειάζεται κανείς να έχει τελειώσει για να κάνει τους σχετικούς υπολογισμούς με τα δεδομένα, που παρέθεσε ο κ. Μαρκόπουλος και να καταλήξει στη διαπίστωση ότι… δε βγαίνουν τα κουκιά; Διότι διαιρώντας απλά τα 6.000.000 ευρώ της ετήσιας μισθοδοσίας με τον αριθμό των 200 προβλεπόμενων θέσεων εργασίας, καταλήγει στο αποτέλεσμα των 30.000 ευρώ, που αντιστοιχεί στη μισθοδοσία του ενός εργαζομένου σε ετησία βάση. Με μια ακόμα διαίρεση, αυτή τη φορά με το 14 των μισθών που προβλέπεται να λαμβάνει ετησίως ο εργαζόμενος, αντικρίζει τον εκπληκτικό αριθμό 2142,85 ευρώ.
Καθαρά 800 λοιπόν και μεικτά 2142; Ε, δε γίνονται αυτά. Και «στημένος» να είναι ο διαιτητής, θα το σφυρίξει…
Σε θέση μάχης από το πρώτο λεπτό, όπως αποδείχθηκε, βρέθηκε ο περιφερειακός σύμβουλος της μείζονος αντιπολίτευσης, κ. Κώστας Μιχελής. Αφού παρακολούθησε με προσοχή τον «αγώνα» που διεξαγόταν μεταξύ των επιστημονικών ομάδων, που υποστήριζαν δυο εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις περί της επικινδυνότητας ή μη των εξορύξεων χρυσού, όταν ήρθε η μπάλα στα πόδια του, ήτοι του δόθηκε ο λόγος για να κάνει διευκρινιστικές ερωτήσεις, ο ίδιος δεν έχασε την ευκαιρία να κάνει παιχνίδι.
Και ποια πιο ουσιαστική απορία θα μπορούσε να γεννηθεί σε κάποιον, μέσα στο περιβάλλον προβληματισμού και περισυλλογής που είχε δημιουργηθεί λόγω της κρισιμότητας του θέματος; Μα φυσικά το «αν και πόσες αιτήσεις για εργασία έχουν κατατεθεί μέχρι σήμερα στα «Χρυσωρυχεία Θράκης»», μια ερώτηση που απευθυνόταν στους εκπροσώπους της εταιρίας. Κάτι δηλαδή σαν…«πάρε-βάλε», όπως θα μετάφραζε κανείς στη γλώσσα του ποδοσφαίρου!
Οι απορίες στην ανάπαυλα!
Μα έλα, που μια ξαφνική αναμπουμπούλα στη διάρκεια της διαδικασίας που οι εκπρόσωποι των χρυσωρυχείων απαντούσαν στις ερωτήσεις, εμπόδισε την απάντηση επί του συγκεκριμένου ερωτήματος. Μα ο κ. Μιχελής δεν πτοήθηκε από το συγκεκριμένο τάκλιν, που του στέρησε τη… μπάλα από τα πόδια του. Όπως εξήγησε στην κύρια τοποθέτησή του, ενημερώθηκε σχετικά στην ….ανάπαυλα, σε συνομιλία που είχε νωρίτερα έξω από την αίθουσα με άνθρωπο της εταιρίας. Και προφανώς δεν απέφυγε να γνωστοποιήσει στο σώμα το προϊόν αυτής της ενημέρωσης, ότι δηλαδή οι αιτήσεις που έχουν κατατεθεί στα χρυσωρυχεία ανέρχονται σε 3.500 περίπου.
Θα αναρωτιόταν κανείς τι αλλάζει από αυτό δεδομένο, έστω κι αν οι αιτήσεις ήταν δεκαπλάσιες ή εικοσαπλάσιες του συγκεκριμένου ποσού, αν παράλληλα δεν μπορούν να διασφαλιστούν τα υπέρτατα αγαθά της υγείας και της ζωής μερικών εκατοντάδων χιλιάδων κατοίκων, που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή. Αλλά για να μην μπλέκουμε με περίπλοκους συλλογισμούς, ας αρκεστούμε στο εντυπωσιακό του τι απορίες μπορεί να λύσει τελικά κανείς στην ανάπαυλα.
Ως μη γενόμενη φάση
Επειδή υπάρχουν όμως απορίες κι απορίες, δυστυχώς δεν έχουν όλες την τύχη να πάρουν τελικά μια απάντηση. Μια τέτοια προφανώς ήταν και του αντιπεριφερειάρχη Τουρισμού, κ. Κώστα Παπακοσμά, που διερωτήθη απευθυνόμενος προς τους εκπροσώπους της εταιρίας αν θα έστελναν τα παιδιά τους να αγοράσουν γη ή να επενδύσουν στην περιοχή μας, μετά από την υλοποίηση του έργου των εξορύξεων. Εντέλει έμεινε με την απορία! Όπως και πολλοί άλλοι…
Ο 12ος παίχτης
Κι αν ορισμένοι επαγγελματικοί κλάδοι κάνουν πίσω, όπως βλέπουμε το τελευταίο διάστημα, χάριν χορηγιών που προσφέρουν τα χρυσωρυχεία για την ενίσχυση του προϊόντος τους, στον αντίποδα υπάρχει η ισχυρή θέληση των νέων να διεκδικήσουν εκείνα που τους αξίζουν. Και το ευχάριστο στην προχθεσινή συνεδρίαση του περιφερειακού συμβουλίου ήταν ότι άτομα νεαρής ηλικίας έδωσαν δυναμικό «παρών» και παρέμειναν στην αίθουσα μέχρι το τέλος της σχετικής συζήτησης. Δείγμα της ευαισθητοποίησής τους για το θέμα, δείγμα της αγωνίας που έχουν για το μέλλον. Και κίνητρο, φυσικά, για όσους βρίσκονται στα κέντρα λήψης των αποφάσεων, ώστε να επιστρατεύουν τη δέουσα υπευθυνότητα και το σεβασμό, που αρμόζει προς τα «κεκτημένα» της νέας γενιάς κατά την άσκηση του όποιου ρόλου και των όποιων καθηκόντων τους.
Η «χρυσή» αλλαγή…
Δικαιωματικά πλέον αξίζει τον τίτλο της… «χρυσής» αλλαγής στην ομάδα του κ. Γιαννακίδη. Πρόκειται φυσικά για τον κ. Νίκο Τζανίδη, περιφερειακό σύμβουλο Έβρου, που συμπληρώνει σε λίγο δυο μήνες παρουσίας στη θέση αυτή, ελέω της παραίτησης του προκατόχου του, κ. Σταύρου Παπαθανάκη.
Σχεδόν από τα αποδυτήρια, λοιπόν, ο κ. Τζανίδης κατάφερε να «σκοράρει». Σε σημειολογικό επίπεδο, κατάφερε να «σπάσει» το ρεκόρ, που κατείχε η τοπική κοινωνία για 13 συναπτά χρόνια καθολικής εναντίωσης στις επενδύσεις χρυσού. Σημειώνεται ότι σε όλες τις αποφάσεις των συλλογικών οργάνων του πρώτου ή δευτέρου βαθμού της αυτοδιοίκησης στη Θράκη, μέχρι προχθές δεν είχε καταγραφεί θετική ψήφος για τις επενδύσεις χρυσού, παρά μόνο κάποιες «απώλειες» τύπου αποχής ή «λευκού». Πλέον αυτή η παράδοση έσπασε και σε σημειολογικό επίπεδο έχει πράγματι μια αξία.
…και το αυτογκόλ
Σε πρακτικό όμως επίπεδο, η πλήρης διαφοροποίηση του κ. Τζανίδη από τη διαχρονική πολιτική τοποθέτηση της παράταξης της πλειοψηφίας έρχεται να προκαλέσει γκρίνια και αναταράξεις. Δεν είναι λίγοι, μάλιστα, εκείνοι που θεωρούν τον περιφερειακό σύμβουλο του Έβρου «ξένο σώμα» από το απόγευμα της Τετάρτης, αξιολογώντας ότι στην ουσία έβαλε αυτογκόλ στην ομάδα του, αγνοώντας τον επί σειρά ετών αγώνα που έχουν δώσει τα μέλη της για να υπερασπίσουν τις απόψεις και τις θέσεις τους επί του συγκεκριμένου μείζονος σημασίας ζήτηματος. Λέτε αυτό να καταστεί αφορμή για να βγει και πάλι…εκτός πλάνων ο κ. Τζανίδης, μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα;
Το προνόμιο της έδρας
Με τούτα και με εκείνα, πάντως, ένα είναι σίγουρο. Ότι η έδρα του αγώνα, που διεξάγεται με επίδικο τις εξορύξεις χρυσού, εξακολουθεί να παραμένει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Είναι εκείνο, θυμίζουμε, που ανεξάρτητα από τις γνωμοδοτήσεις των συλλογικών οργάνων, δημοτικών συμβουλίων των τριών δήμων και περιφερειακού συμβουλίου ΑΜ-Θ, έχει τη διακριτική ευχέρεια να εγκρίνει την επένδυση, παρακάμπτοντας οποιαδήποτε έκφραση αντίθεσης της τοπικής κοινωνίας. Το θετικό, βέβαια, είναι ότι από τον τελευταίο κύκλο διαβουλεύσεων στάλθηκε ένα ακόμα ηχηρό μήνυμα προς την κεντρική εξουσία, ικανό να την βάλει σε δεύτερες σκέψεις, για να αναθεωρήσει τα όποια σχέδια έχει για την περιοχή. Κι αν δεν το κάνει, τότε το μήνυμα θα πρέπει να είναι ακόμα πιο ηχηρό, με μεταφορά του αγώνα… εντός έδρας πλέον.
e-mail: paratiritis.stamoulis@gmail.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου